Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Β’ Γυμνασίου Έτος: 2015-2016

Με τον όρο ρύπανση των υδάτων εννοούμε την οποιαδήποτε ανεπιθύμητη αλλαγή στα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του νερού των θαλασσών,των λιμνών και των ποταμών
•Η ρύπανση των υδάτων είναι ζημιογόνος για τον άνθρωπο, τους φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς αλλά και τις βιομηχανικές διαδικασίες και τις συνθήκες ζωής.

                             

Πώς δημιουργείται η ρύπανση των υδάτων;

•Η ρύπανση των υδάτων δημιουργείται με την απελευθέρωση σε λίμνες, ποτάμια και θάλασσες ουσιών οι οποίες είτε διαλύονται, είτε κατακάθονται στον πυθμένα.

Οι ρύποι αυτοί είναι πάρα πολλοί και αυτό γιατί στον υδάτινο ορίζοντα καταλήγουν και οι ρύποι από την ρύπανση της ατμόσφαιρας και του εδάφους μέσω των βροχών και της απορροής

                     

ΘΕΡΜΙΚΗ      ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

Με την απελευθέρωση στο νερό ενέργειας υπό την μορφή θερμότητας ή ραδιενέργειας δημιουργείται η θερμική ρύπανση των υδάτων η οποία προκαλεί άνοδο στην θερμοκρασία του νερού.

Θερμική ρύπανση από νερά ψύξης πυρηνικών εργοστασίων η οποία οδηγεί σε ελάττωση της περιεκτικότητας του διαλυμένου οξυγόνου στο νερό προκαλώντας ασφυξία και θάνατο των υδρόβιων οργανισμών και μείωση της αποικοδόμησης. Η μορφή αυτή ρύπανσης είναι περιορισμένη στην Ελλάδα.

Ρύπανση των υδάτων είναι δυνατόν να δημιουργηθεί και από μικροοργανισμούς των οικιακών αποβλήτων, από οργανικές ουσίες όπως το πετρέλαιο και τα προϊόντα του και από τοξικά μέταλλα.

• Δημιουργείται από τις υγρές βιομηχανικές απορροές (νερό ή παραπροϊόντα) που σχετίζονται με την παραγωγική διαδικασία της βιομηχανίας.

Η βιομηχανική ρύπανση που επιβαρύνει τα νερά της Ελλάδας είναι οργανική, με επιπτώσεις στην κατανάλωση οξυγόνου των νερών, όπως από τις βιομηχανίες τροφίμων που είναι ανεπτυγμένες στην Ελλάδα (βιομηχανίες παστερίωσης γάλατος

Ρύπανση με θρεπτικά συστατικά

•Ρύπανση με θρεπτικά συστατικά όπως φωσφορικά και νιτρικά ιόντα ( π.χ. λιπάσματα, απορρυπαντικά, οικιακά απόβλητα), με αποτέλεσμα την εμφάνιση ευτροφισμού στα υδάτινα οικοσυστήματα.

Η ρύπανση αυτή φτάνει στα επιφανειακά νερά μέσω της επιφανειακής απορροής με τα νερά της βροχής, ή με την επικοινωνία με τα υπόγεια νερά που εν τω μεταξύ έχουν ρυπανθεί από τη στράγγιση των νερών άρδευσης των αγρών.

              Ρύπανση με βαρέα μέταλλα

Ρύπανση με βαρέα μέταλλα, όπως από χημικές βιομηχανίες και βυρσοδεψεία ή από εντομοκτόνα τα οποία οδηγούν στο φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης το οποίο μέσω της τροφικής αλυσίδας επιβαρύνει τελικά τον άνθρωπο

•Με τον όρο βιοσυσσώρευση εννοούμε το φαινόμενο κατά το οποίο αυξάνεται στους ιστούς των οργανισμών η συγκέντρωση μη μεταβολιζόμενων χημικών ουσιών.

•Πάνω από ένα κρίσιμο όριο συγκέντρωσης, αυτές οι ουσίες γίνονται τοξικές. Το φαινόμενο αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο, καθώς αυτός βρίσκεται συνήθως στο τελευταίο καταναλωτικό επίπεδο.

            Πετρελαιοκηλίδες

•Οι πετρελαιοκηλίδες δημιουργούνται από διαρροές ή ναυάγια πετρελαιοφόρων πλοίων με αποτέλεσμα το σχηματισμό ενός στρώματος πετρελαίου που εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου να περάσουν μειώνοντας έτσι την φωτοσυνθετική διαδικασία και την παραγωγή οξυγόνου που απαραίτητο για την επιβίωση των οργανισμών της θάλασσας καθώς και των υδρόβιων πτηνών που παγιδεύονται σε αυτήν .

                                   Βιοτεχνολογία

Λύση στο πρόβλημα των πετρελαιοκηλίδων έχουν δώσει οι τεχνικές του ανασυνδιασμένου DNA και της Γενετικής Μηχανικής όπου γενετικά τροποποιημένα βακτήρια διασπούν τις πετρελαιοκηλίδες

Αστικά λύματα – Παθογενείς μολύνσεις

Δραστηριότητες που εμπλουτίζουν ή ρυπαίνουν υδάτινους αποδέκτες, είναι οι απορρίψεις που αφορούν ανθρώπινες χρήσεις. Τα ακάθαρτα νερά χαρακτηρίζονται από τη μεγάλη τους περιεκτικότητα σε οργανικά συστατικά και συνήθως αποχετεύονται σε θαλάσσιους, λιμναίους ή ποτάμιους αποδέκτες ή και απορροφητικούς βόθρους, ρυπαίνοντας έτσι και τα υπόγεια νερά.

Στη χώρα μας, οι απορροφητικοί βόθροι που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σε μεγάλο ποσοστό, αποτελούν το χειρότερο μέσο διάθεσης των ακάθαρτων νερών, αφού ρυπαίνουν το φυσικό αποδέκτη, το έδαφος και τα υπόγεια νερά.

                                        Συνέπειες

•Οι αστικές αυτές απορρίψεις με το μικροβιακό τους φορτίο προξενούν διάφορες μολύνσεις. Συγκεκριμένα, ορισμένα βακτήρια προξενούν τυφοειδή πυρετό, δυσεντερία, γαστρεντερίτιδα και χολέρα.

Ιοί στο νερό και ορισμένα στελέχη τους προκαλούν πολυομελίτιδα και ηπατίτιδα, ενώ αυγά και νύμφες μερικών παρασίτων βρίσκονται πολλές φορές στα ακάθαρτα νερά, προκαλώντας άλλες ασθένειες

                                                   Λύση

Λύση για την αντιμετώπιση της αστικής και βιομηχανικής ρύπανσης αποτελούν οι μονάδες βιολογικού καθαρισμού

                                   Βιολογικός Καθαρισμός

Παγασητικός

Η δική μας θάλασσα

•Ο Παγασητικός Κόλπος εμφανίζει κατά καιρούς υψηλές συγκεντρώσεις θρεπτικών και οργανικού φορτίου που συνδέονται με περιστατικά ευτροφισμού και υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων.

•Κατά συνέπεια πολλαπλασιάζονται άλγες και βακτήρια, τα οποία «κλέβουν» το οξυγόνο από τα ψάρια.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ακατάλληλου περιβάλλοντος για τη διαβίωση οργανισμών που έχουν υψηλή απαίτηση σε οξυγόνο, ενώ συγχρόνως υποβαθμίζεται η ποιότητα του νερού

•Τα προβλήματα αυτά στο οικοσύστημα του Παγασητικού οφείλονται κυρίως στα επεξεργασμένα αστικά και βιομηχανικά υγρά απόβλητα που δέχεται και στις απορροές από τις γεωργικές περιοχές.

• Οι συγκεντρώσεις θρεπτικών στοιχείων εμφανίζουν αυξημένες τιμές στο βόρειο τμήμα του Παγασητικού.

•Από μικροβιολογικής πλευράς το λιμάνι του Βόλου είναι επιβαρυμένο όπως και τα περισσότερα λιμάνια .

Κάρλα: ένα παράδειγμα κακής διαχείρισης των υδάτων

Αμέσως μετά την αποξήρανση της λίμνης φάνηκαν οι τρομακτικές επιπτώσεις οι οποίες ήταν περιβαλλοντικές αλλά και κοινωνικές:

•Ραγδαία πτώση της υπόγειας υδροφορίας

•Εισχώρηση του θαλάσσιου μετώπου στον ευρύτερο χώρο της περιοχής της Κάρλας

•Ρύπανση και επιπτώσεις στο κλειστό Παγασητικό κόλπο και εμφάνιση φυτοπλαγκτού

•Εμφάνιση ρηγμάτων μεγάλου βάθους και καταστροφή κτισμάτων

•Επιπτώσεις στην πανίδα και στην χλωρίδα της περιοχής

•Καταστροφή γεωτρήσεων και ξήρανση πηγών μεταξύ των οποίων και η Υπέρεια Κρήνη στο Βελεστίνο

•Αλλαγές στο μικροκλίμα της περιοχής

•Αδυναμία υδροδότησης πόλεων και οικισμών

                       Η Κάρλα χρειάζεται προστασία

•Το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο στα Βαλκάνια, υλοποιείται από την Περιφέρεια Θεσσαλίας στη Λίμνη Κάρλα. Πρόκειται για την επαναδημιουργία της λίμνης που είναι ένα έργο τοπικής ανάπτυξης με πολλά αναμενόμενα οφέλη για την περιοχή της Θεσσαλίας όμως…

•Ο Φορέας Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας , διεξάγει δράση ενημέρωσης των κατοίκων της προστατευόμενης περιοχής για την αποτροπή ρίψης σκουπιδιών, μπάζων και υπολειμμάτων συσκευασιών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων στην Τάφρο 2Τ.

Όλοι είμαστε υπεύθυνοι για την προστασία της υπό σύσταση λίμνης Κάρλας από τη ρύπανση

Πώς θέλουμε τη Γή μας;

•Το video για τον ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟ επιμελήθηκε η Αναστασία Σπυριδάκη

Για την παρουσίαση αυτή εργάστηκαν οι μαθήτριες:

•Μυρτώ Παπαμιχαήλ, Στέλλα Μιχάλη

•Αναστασία Ντούλα, Έλενα Καλλιού

Και οι καθηγητές

• Δέσποινα Γιάλβαλη

•Βάνα Γαλανοπούλου

•Γιώργος Κομίνης

Οι πληροφορίες και οι εικόνες αναζητήθηκαν στο διαδίκτυο και σε σχολικά βιβλία .

Μουσική: The xx-Intro